bücherdie adria (polnisch)

Teaser
DRUCKVERSION Adriatyk. Miejsca, ludzie, historie

Dla milionów Polaków wyjazdy nad Morze Adriatyckie stanowiły pierwszy kontakt z południem Europy. Włoskie czy chorwackie plaże były wymarzonymi miejscami na wakacyjny wypoczynek.

Adriatyk to jednak nie tylko plażowanie na słońcu. Nad morzem, gdzie już w starożytności Wschód spotykał się z Zachodem, nadal dochodzi do mieszania się kultur.

Adriatyk. Miejsca, ludzie, historie. 336 Seiten, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego (WUJ). Przekład: Andrzej Robak. Kraków 2016


Spis treści

Mój Adriatyk
Obiekt tęsknoty Niemców i Polaków

Dobrzy Grecy, źli Rzymianie
Skąd wywodzi się nazwa „Adriatyk”

Powtórka z Rimini
„Smażalnia Teutonów” to już przeszłość

Rawenna zastępuje Rzym
Adriatyk na styku starożytności i średniowiecza

Chłopiec ze Szwabii
Z Göppingen do Apulii

Walki o cieśninę
W drodze z Otranto do Wlory

Wybrzeże śródziemnomorskie czy bałkańskie wąwozy?
Albania w poszukiwaniu Adriatyku

Bojowe nastroje nad Adriatykiem
Kotor i granice Europy

Wybrzeże a interior
Od Raguzy do Dubrownika

Noc w Neum
Tam, gdzie Bośnia i Hercegowina sięgają Adriatyku

Split jako architektoniczny konglomerat
Nowe życie w starych murach

Adriatyccy piraci
Senj, ruda Zora i uskocy

Fiume zamiast Rijeka
Morze Adriatyckie kolebką faszyzmu

Powrót do Abacji
O tym, jak niegdyś Wiedeń i Galicja miały dostęp do morza

Triesteński splin
Przygraniczne miasto w poszukiwaniu nowego wizerunku

Zemsta Adriatyku
Wenecja szuka schronienia przed morzem

Moja Istria
Adriatyk w Europie

Podziękowania
Kalendarium opisywanych wydarzeń
Literatura


Recenzje

"Książka Uwego Rady jest dla tych, którzy lubią wędrować po to, by poznawać kultury i ludzi, chcieć rozumieć świat i specyfikę regionów. Z wieloma tezami autora można dyskutować, ale też jego opis podróży jest subiektywny, czego nie kryje, bo w tym jest również wartość jego książki."
Bogdan Twardochleb w "Kurierze Szczecińskim"

" Rada stopniowo wciąga nas w opowieść okraszoną niejedną ciekawostką i osobistymi doświadczeniami, choć czasem obciążoną historycznymi oczywistościami. Niemiecki autor rusza śladem nie tylko własnych adriatyckich tęsknot, ale też (re)sentymentów swoich rodaków, Polaków czy narodów nadadriatyckich. Wszystko to pozwala nie widzieć w jego książce kolejnego przewodnika turystycznego, lecz przyjemną i pouczającą „biografię” Adriatyku."
Przemysław Chudzik w "Znak"

"Czy można znaleźć wspólny mianownik dla wszystkich odwiedzonych przez Radę miejsc? Co łączy ludzi znad Adriatyku? Bo dzieli wiele. Rada odnajduje ten wspólny element dla świata, który śmiało można określić niezwykle trudnym rajem na ziemi. Nie zdradzę jednak jego sekretu. Zachęcam, przeczytajcie tę książkę. Jeśli jeszcze nie postawiliście stopy w wodach Adriatyku, to najbliższe lato zapewne już tam spędzicie. Wybierzecie Triest Habsburgów, La Serenissimę Wenecję, średniowieczny Kotor, starożytny Split, a może zupełnie inne miejsce. Nie sposób bowiem wskazać, które z nich jest najpiękniejsze. Przekonajcie się sami. Bardzo polecam.!
Adriana Michalewska w "Granice.pl"

"Zamykając ten dość opasły tom, tak zwyczajnie, po ludzku, nie mogę się opędzić od następującej myśli: właśnie spędziłem kilka godzin w wyjątkowym towarzystwie europejczyka wielkiej klasy i imponującej wiedzy."
Marcin Wilk w Wyliczanka.eu

"Uwe Rada znany niemiecki dziennikarz i publicysta, który w Polsce ceniony jest w szczególności za "biograficzne portrety" europejskich rzek w tym Łaby i Niemna, tym razem penetruje historyczne i kulturowe przestrzenie wokół Morza Adriatyckiego. W swojej najnowszej książce "Adriatyk. Miejsca, ludzie, historie" zagłębia się nie tylko w odmęty historii wielkich cywilizacji regionu, ale także przeczesuje brzegi morza i swojej pamięci w poszukiwaniu utraconych skarbów."
Łukasz Moroz w etnosystem.pl

"Uwe Rada to niemiecki dziennikarz i publicysta, autor kilku książek m.in. nietypowych "biografii" takich rzek jak Łaba czy Niemen. Tym razem zabiera nas w podróż wokół Adriatyku. Zarówno włoskie jak i chorwackie wybrzeże tego morza jest doskonale znane wielu Polakom. Sam autor potwierdza to spostrzeżenie we wstępie do swojej opowieści. Wskazuje, że już od lat 60. dla wielu mieszkańców Europy północnej i środkowej, także tych zza "żelaznej kurtyny", wyjazd nad Adriatyk był spełnieniem wakacyjnych marzeń. (...) 'Adriatyk' jest rodzajem podróży. Nie tylko geograficznej czy historycznej, ale także sentymentalnej. To barwny powrót do wspomnień z własnego dzieciństwa i młodości. Wszystko zaczyna się w mieście Adria, od którego wzięła się nazwa morza. Następnie droga prowadzi przez Ravennę, Riminii, Foggię, a potem promem przez Cieśninę Otranto, i dalej mało znanym wybrzeżem albańskim. Tędy dotrzemy do miast i miasteczek Dalmacji, do Istrii, Triestu i w końcu – do Wenecji."
Dorota Kwaśniewicz w histmag.org

"Pisarze i historycy od stuleci poszukują w Europie miejsca, w którym Wschód styka się z Zachodem. Morze Adriatyckie mogłoby być takim miejscem, ale Uwe Rada w swojej książce dowodzi, że od zarania dziejów nad Adriatykiem Wschód i Zachód odwracają się od siebie plecami."
Joanna Kuhn w ksiazki.pl

"Trudno tę książkę nazwać przewodnikiem turystycznym, ponieważ zwykły turysta może nie chcieć zagłębiać się tak wiele detali, ale jeśli wybieracie się do krajów leżących nad Adriatykiem i chcecie świadomie przeżyć tę wyprawę oraz patrząc w Morze rozumieć, gdzie jesteście i dlaczego w tym miejscu jest właśnie tak, jak jest – to pozycja "Adriatyk. Miejsca, ludzie, historie" z pewnością Wam w tym pomoże."
Sebastian Grochala w "Z kamerą wsród książek"

"Zważywszy na sytuację polityczną spadła liczba turystów wyjeżdżających do Egiptu, Tunezji i Turcji. Wzrosło za to zainteresowanie urlopowiczów wybrzeżami Chorwacji czy Włoch. Właśnie dla nich jest ta książka; dzięki niej wakacje mogą stać się bardziej interesujące."
dziennikpolski24.pl

"Wczasy nad Adriatykiem w PRL dla wielu Polaków stanowiły pierwszy kontakt z południem Europy. A jest to morze, nad którego brzegami już w starożytności Wschód spotykał się z Zachodem, dochodziło do wymiany handlowej i mieszania się kultur. Uwe Rada odkrywa przed czytelnikami bogatą i burzliwą historię tych miejsc (poszczególne rozdziały to niezwykle wnikliwe eseje poświęcone najważniejszym ludziom, miastom i kurortom w danym regionie), a także m.in. docieka przyczyn konfliktów na Bałkanach – głównie na tle religijnym i terytorialnym, zwłaszcza po rozpadzie Jugosławii w 1991 r. Polecana książka pozwala zrozumieć zarówno zaszłości historyczne, jak i mentalność współczesnych mieszkańców adriatyckich miejscowości."
uwazamrze

"Uwe Rada wspomina dziecięcy czas i jego podróże z rodzicami. Z tego zapewne też wzięła początek jego fascynacja otaczającym światem. Dziennikarz zabiera nas w fantastyczną podróż po "Adriatyku", który jest nie tylko akwenem, ale i historią, etosem, pewnym stylem życia. (...) Po przeczytaniu (choć nawet już w trakcie) tęsknie wodziłam palcem po mapie a w myślach pakowałam plecak na wyprawę, nad Adriatyk rzecz jasna."
ksiazkacafe.blog.onet.pl

"Seine Familiengeschichte sei ein 'deutsch-böhmisches Kuddelmuddel', sagt Uwe Rada. So zog es ihn zunächst von Schwaben nach Berlin, Von dort aus erkundete er die Grenzflüsse Oder, Memel und Elbe, die jetzt aber auch ein länderübergreifendes und damit völkerverbindendes Scharnier sind. In seinem aktuellen Buch beschäftigt sich Rada mit dem Sehnsuchtsmeer der Deutschen - der Adria."
Stefan Parrisius in Bayern 2

"Die Lektüre des Buches ist faszinierend. Rada ist mit dem historischen Material ebenso vertraut, wie mit den literarischen und philosophischen Quellen. (...) Uwe Rada hat viel Bildung im Gepäck. Aber vor allem hat er ein wunderbares Reisebuch geschrieben. Zu verdanken ist das nicht zuletzt seiner Beobachtungsgabe. Rada schaut hin, entdeckt im Kleinen das Große und umgekehrt. Nebenbei zeigt dieses Buch einmal mehr, wie anregend das Genre des Reisebuchs sein kann, wenn es Kenntnisse und Erfahrungen in nahezu literarischer Form präsentiert. Mühelos knüpft Uwe Rada an die Stilkunst eines Cees Noteboom, Claudio Magris, Karl Schlögel an."
Kersten Knipp im Deutschlandfunk

"Es ist das Meer der Babyboomer: Irgendwo an seinen Gestaden, in Caorle oder Lignano, haben viele Kinder der Wirtschaftswundergeneration zum ersten Mal das Meer gesehen, am Strand im Sand gebuddelt und fuhren danach jahrelang wieder hin. Die Adria - das Sehnsuchtsziel der Deutschen, auch des 'taz'-Redakteurs Uwe Rada, der sie gleich in den Rang eines eigenständigen Meeres erhebt, auch wenn sie nur ein kleiner Teil des Mittelmeers ist. Rada ist noch einmal zurückgekehrt, hat die Adria umrundet, von Caorle den Stiefel hinunter, an den Karstküsten des Balkans wieder nach Norden zurück. Seine Kulturgeschichte nennt unzählige Details zur Historie. (...) Und bis zum Schluss sucht der in Porec 'das verdammte Haus', in dem er als kleiner Junge Urlaub gemacht hat. Ob er es wohl gefunden hat?"
Barbara Schaefer in Mare

" Rada erzählt locker von Olivenöl und Odysseus, von Goethe und der Piazza Göppingen in Foggia, von albanischem Bunkerwahnsinn, von wandernden Machtzentren und nur ganz wenig von sandigen Stränden. Dabei leitet ihn vor allem die Suche nach einer 'Meereskultur', nicht die Jagd nach versteckten Buchten. Eine unterhaltsame kulturelle Rundtour für alle, die mehr als sonnenanbeten wollen."
Abenteuer und Reisen

"Uwe Rada, der bereits mit seinen Publikationen über europäische Flüsse wie Elbe, Oder, Memel den Zusammenhang von historischen Landschaften und heutigen Erfahrungen hergestellt hat, ist rund um die Adria gereist, zeigt, wie die einzelnen Gegenden aufeinander Bezug nahmen und nehmen und spricht von der 'Wiederentdeckung eines Sehnsuchtsortes'."
Harald Asel, Inforadio

"Uwe Radas Buch ist weniger eine große Reportage als eine mit erzählenden Passagen und subjektiven Erlebnissen angereicherte Kulturgeschichte. Rada legt minuziös dar, wie die Faschisten stupide und wider das historische Gedächtnis der Regionen daran gingen, die Küstenländer von Triest über Dalmatien bis Albanien zu nationalisieren. Als Gegenbild zu all den desaströsen Entwicklungen an und um die Adria rühmt Uwe Rada Istrien, die kleine, an Verschiedenartigem so reiche Halbinsel, in die er sich innig verliebt hat, weil auf ihr heute praktiziert wird, was die längste Zeit kein schönes Ideal, sondern alltägliche Realität von Millionen Menschen war: der 'adriatische Kosmopolitismus'."
Karl-Markus Gauß in Die Presse

"Kein Fachbuch, umso mehr eine Lektüre für Liebhaber: Vor allem die östliche Hälfte der Adria wird in ihrem historischen Reichtum und ihrer architektonischen und landschaftlichen Schönheit noch immer unterschätzt. Und so gibt es ungeheuer viel zu entdecken."
Michael Kreutz in Transatlantic notations

"Man folgt Rada gerne auf seiner Reise durch Zeit und Raum, lässt sich ein auf diese Adria, die viel mehr ist als Kindheitserinnerung."
Lilo Solcher in Lilos Reisen

"Eine faszinierende Kulturgeschichte des Adriaraumes, in dem sich Orient und Okzident begegnen und der weit mehr ist als der berüchtigte 'Teutonengrill'. Zum Abtauchen schön."
Stefan Brams in der Neuen Westälischen

"Ein Mittelmeer en miniature"
Josef Tutsch im Wissenschaftsmagazin "Scienzz"

"Um sich einem Meer zu nähern, dessen Ränder in den letzten Jahrtausenden von verschiedensten Völkerscharen besiedelt und erobert wurden, konnte kein besserer Beobachter als Uwe Rada ausgesandt werden. Dem Leser bleibt schier die Luft weg angesichts der spielerisch eingestreuten Faktenfülle während einer detailgetreu geschilderten Adriarundfahrt, gepaart mit poetischer Blickkraft."
Anne Hahn in "Weltexpress"

"Ein anregendes  Buch für jede Reise ins Einzugsgebiet der Adria, aber auch schön zu lesen für alle, die als Kinder und Jugendliche mit ihren Eltern zum Baden nach Italien oder Jugoslawien gefahren sind, ohne zu wissen, aus welchen Traditionen sich der Charme dieses Kulturraums speist."
Michael Bienert in "Text der Stadt"

"Dieses Buch ist der Beweis, dass eine kulturgeschichtliche Betrachtung einer Region kein langweiliges Stück Literatur sein muss."
Norbert Schreiber in "facesofbooks"

"Sehnsuchtsort Adria: Wenn man doch nur die Zeit hätte, diese Tour von Uwe Rada – nicht nur als Leser – nachzufahren (...) Ein liebevolles Buch über das Meer oder besser seine Ufer."
Fränkische Nachrichten

" Rada ist ein glänzender Erzähler, der stets nach seinen historischen Exkursen wieder ganz bei sich ist. Überaus lesenswert."
Eberhard von Elterlein in der "Welt"

"Leute, die gerne an die Adria fahren, sollten (dieses Buch) unbedingt lesen."
Anja Goerz auf Radioeins

"Uwe Rada hat die phänomenale Fähigkeit, komplizierte historische Zusammenhänge und geografischen Gegebenheiten so leichthin aufzubereiten, dass man gar nicht merkt, wieviel an Informationen man geschluckt hat und ein bisschen gescheiter geworden ist. "
Karl-Markus Gauß

"Uwe Rada versteht es, vergessene Geschichte wieder zum Leben zu erwecken."
Deutschland Radio Kultur

"Uwe Radas Bücher sind gekennzeichnet von einem offenen Ton und glänzend geschrieben."
Salli Sallmann im "rbb-kulturradio"

DRUCKVERSION
nach oben
Die Adria Die Adria (Polnisch)

Informacje wydawnictwa
"Adriatyk. Miejsca, ludzie, historie". Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellonskiego, Kraków

Die Adria bei Radioeins
Anja Goerz im Gespräch mit Uwe Rada über "Die Adria. Die Wiederentdeckung eines Sehnsuchtsortes" am 30. September 2014 bei Radioeins. 9.49 Minuten

Die Adria beim Deutschlandfunk
Kersten Knipp rezensiert Uwe Rada "Die Adria. Die Wiederentdeckung eines Sehnsuchtsortes" am 23. Oktober 2015 im Büchermarkt. 7.07 Minuten

Die Adria beim Bayerischen Rundfunk
Uwe Rada im Gespräch mit Stefan Parrisius. Bayern 2. Der Talk vom 26. Oktober 2015 (35 Minuten)

Das Illy-Meer
Bis in die Neuzeit war die Adria ein venezianisches Meer. Doch dann ging es epochenweise bergab. Und heute? Eine Umrundung in fünf Etappen

Illy More
Sve do Novog vijeka Jadran je predstavljao mletacko more, potom je razdobljima išlo nizbrdo. Kako je danas? Obilazak u pet etapa

Zurück zur Triestinità
Zwischen Österreich, den Staaten des ehemaligen Jugoslawien und Italien hin- und hergerissen: Triest an der Adria muss sich laufend neu erfinden. Die Grenzstadt tut sich nicht immer leicht damit (Auszug aus "Die Adria. Die Wiederentdeckung eines Sehnsuchtsortes" in der taz-Kultur vom 3. September 2014)

Wunder an der Adria
Vortrag beim Symposium "Mentalitätsgeschichte der Adria" unter anderem mit EU-Kommissar Johannes Hahn, Ilse Fischer, Marino und Martina Vocci, Flavio Bonin und Mirt Komel vom 17.-19. Oktober 2014 in Piran, Slowenien

Trzy pytania
Uwe Rada o Adriatyku w "Wyliczanka TV". Wywiad prowadzil Marcin Wilk